Een sterkere toekomst voor het Europese platteland
Ervoor zorgen dat LEADER/CLLD een pijler van de ontwikkeling van de EU is en blijft
Plattelandsgebieden hebben dringend aandacht nodig
Plattelandsgebieden in de hele Europese Unie worden geconfronteerd met toenemende uitdagingen: een vergrijzende bevolking, emigratie van jongeren, economische stagnatie, beperkte toegang tot diensten en toenemende druk van geopolitieke verschuivingen. Deze gebieden zijn essentieel voorcruciale EU-prioriteiten, waaronder voedselzekerheid, aanpassing aan de klimaatverandering en territoriale cohesie. Om Europa te laten floreren, moeten haar plattelandsgebieden levendig, veerkrachtig en goed verbonden blijven.
Europese grensregio’s hebben te maken met grotere veiligheidsproblemen, samen met bevolkingsverlies, concurrentievermogen en sociale kwesties, die sterkere lokale netwerken en economische stabiliteit vereisen. Ondertussen hebben jonge mensen goede redenen nodig om te blijven: onderwijskansen, banen, cultuur en sociaal leven. Zonder dynamische lokale economieën zullen plattelandsjongeren blijven vertrekken, waardoor gemeenschappen verzwakken en de duurzaamheid van het plattelandsleven verlaagt. De EU heeft herhaaldelijk het recht om te blijven op het platteland benadrukt, zodat wonen op het platteland een haalbare en aantrekkelijke keuze blijft.
Aan de basis van deze uitdagingen ligt een kans: participatieve ontwikkelingsinstrumenten waarmee de lokale bevolking hun eigen toekomst vorm kan geven.
Al meer dan 30 jaar hebben het LEADER-programma en de vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling (CLLD) aangetoond dat participatieve en bottom-up benaderingen de uitdagingen op het platteland met succes kunnen aanpakken. Via Lokale Actiegroepen (LAG’s) verspreiden deze instrumenten lokale kennis, bouwen ze sociaal kapitaal op en implementeren ze innovatieve oplossingen die zijn afgestemd op de specifieke behoeften van elke gemeenschap.
Het LEADER-programma en CLLD bieden:
- Economische kansen: ondersteuning van kleine bedrijven, duurzaam toerisme, digitale innovatie en lokale voedselsystemen.
- Aantrekken van jongeren: het creëren van lokale tewerkstelling, opleidingsprogramma’s en diensten die plattelandsgebieden aantrekkelijk maken om te wonen en te werken, waardoor het recht om te blijvenwordt versterkt.
- Sociale innovatie: plattelandsgemeenschappen in staat stellen om oplossingen te ontwikkelen voor essentiële diensten, groene transities en culturele vitaliteit.
- Sterkere integratie in de EU: van Lokale Actiegroepen echte contactpunten met Europa maken, democratische participatie bevorderen en euroscepticisme op het platteland tegengaan.
- Sociaal kapitaal: het proces van participatieve ontwikkeling vergroot het sociaal kapitaal van de gebieden die eraan deelnemen aanzienlijk, wat op zijn beurt leidt tot een betere levenskwaliteit in onze plattelandsgebieden.
Een eerlijke deal voor het platteland van Europa: onze eisen, de oplossing
Plattelandsgebieden vertegenwoordigen 80% van het grondgebied van de EU en er woont ongeveer 30% van de bevolking. Ondanks het cruciale belang ervan en het succes van LEADER en CLLD, wordt van hen gevraagd meer te doen met minder financiering. Bovendien mogen we, te midden van de uitdagingen waarmee de EU momenteel wordt geconfronteerd, niet vergeten dat plattelandsgebieden een prioriteit zijn. Zonder bloeiende plattelandsgebieden zal er geen Europa zijn.
Om het potentieel van participatieve plattelandsontwikkeling ten volle te benutten, roepen we de Europese Commissie op om:
- Participatieve instrumenten voor plattelandsontwikkeling verplicht te maken in alle EU-lidstaten in het volgende meerjarig financieel kader (MFK), zodat LEADER/CLLD een kernpijler van het territoriale beleid van de EU blijft.
- Leader/CLLD te integreren in meerdere EU-beleidsterreinen en de begrotingstoewijzing ervan vast te pinnen, met inbegrip van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) en het cohesiebeleid, erkennend dat plattelandsontwikkeling verder gaat dan landbouw. Hiermee moet een duidelijke definitie worden gemaakt van wat plattelandsontwikkeling inhoudt.
- De rol van Lokale Actiegroepen te versterken en te erkennen als belangrijke facilitators van EU-beleid op lokaal niveau en als belangrijke belanghebbenden bij het voorkomen en bestrijden van desinformatie, en hen tot erkende partners te maken op het gebied van bestuur en Europese integratie-inspanningen.
- De toegang tot financiering te vergemakkelijken door administratieve vereenvoudiging door te voeren en ervoor te zorgen dat mechanismen met meerdere fondsen de door de gemeenschap geleide initiatieven efficiënt ondersteunen, analoog met de toezegging van de EU om de administratieve rompslomp van de lidstaten te verminderen en de lokale bestuurscapaciteit te vergroten.
- De financiering voor LEADER-CLLD te verhogen tot op een niveau dat past bij de bewezen impact ervan bij het aanpakken van uitdagingen op het platteland
Deze eisen zijn allemaal in overeenstemming met de langetermijnvisie voor plattelandsgebieden (LTVRA), de verklaring van het plattelandspact en de visie op landbouw en voedsel 2040. Deze vloeien voort uit de strategische dialoog over de toekomst van landbouw en voedsel, die allemaal ambitieuze doelen hebben gesteld voor sterkere, verbonden, veerkrachtige en welvarende plattelandsgebieden. Wij staan volledig achter deze toezeggingen en dringen er bij de Europese Commissie op aan deze om te zetten in concrete acties door prioriteit te geven aan LEADER/CLLD binnen het volgende meerjarig financieel kader (MFK).
Europa kan het zich niet veroorloven om plattelandsgemeenschappen achter te laten. Wij eisen concrete maatregelen om LEADER/CLLD in de kern van het EU-beleid te verankeren en te zorgen voor territoriale cohesie, economisch concurrentievermogen, democratische veerkracht en een doeltreffende respons op crises op het platteland.
Teken deze petitie om ervoor te zorgen dat de stemmen van het platteland worden gehoord en dat participatieve ontwikkeling centraal blijft staan in het EU-beleid!
