Ένα ισχυρότερο μέλλον για την αγροτική Ευρώπη
Διασφάλιση του LEADER/CLLD ως πυλώνα της ανάπτυξης της ΕΕ
Οι αγροτικές περιοχές χρειάζονται επείγουσα προσοχή
Οι αγροτικές περιοχές σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζουν αυξανόμενες προκλήσεις: γήρανση του πληθυσμού, μετανάστευση νέων, οικονομική στασιμότητα, περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες και αυξανόμενες πιέσεις από γεωπολιτικές αλλαγές. Αυτές οι περιοχές βρίσκονται επίσης στην πρώτη γραμμή των κρίσιμων προτεραιοτήτων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της επισιτιστικής ασφάλειας, της κλιματικής προσαρμογής και της εδαφικής συνοχής. Για να ευδοκιμήσει η Ευρώπη, οι αγροτικές περιοχές της πρέπει να παραμείνουν ζωντανές, ανθεκτικές και καλά συνδεδεμένες.
Οι παραμεθόριες περιοχές αντιμετωπίζουν αυξημένες ανησυχίες για την ασφάλεια, μαζί με απώλεια πληθυσμού, ανταγωνιστικότητα και κοινωνικά ζητήματα, απαιτώντας ισχυρότερα τοπικά δίκτυα και οικονομική σταθερότητα. Εν τω μεταξύ, οι νέοι χρειάζονται επιτακτικούς λόγους για να μείνουν—ευκαιρίες για εκπαίδευση, θέσεις εργασίας, πολιτισμό και κοινωνική ζωή. Χωρίς δυναμικές τοπικές οικονομίες, οι νέοι της υπαίθρου θα συνεχίσουν να φεύγουν, αποδυναμώνοντας τις κοινότητες και μειώνοντας τη βιωσιμότητα της αγροτικής ζωής. Η ΕΕ έχει επανειλημμένα τονίσει το δικαίωμα διαμονής σε αγροτικές περιοχές — διασφαλίζοντας ότι η ζωή στην ύπαιθρο παραμένει βιώσιμη και ελκυστική επιλογή.
Στο επίκεντρο αυτών των προκλήσεων βρίσκεται μια ευκαιρία: εργαλεία συμμετοχικής ανάπτυξης που δίνουν τη δυνατότητα στους ντόπιους να διαμορφώσουν το μέλλον τους.
Για περισσότερα από 30 χρόνια, το LEADER και η τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (CLLD) έχουν δείξει ότι οι συμμετοχικές προσεγγίσεις από κάτω προς τα πάνω μπορούν να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις αγροτικές προκλήσεις. Μέσω των Ομάδων Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ), αυτά τα εργαλεία κινητοποιούν την τοπική γνώση, δημιουργούν κοινωνικό κεφάλαιο και εφαρμόζουν καινοτόμες λύσεις προσαρμοσμένες στις συγκεκριμένες ανάγκες κάθε κοινότητας.
Το LEADER/CLLD παρέχει:
- Οικονομικές ευκαιρίες: υποστήριξη μικρών επιχειρήσεων, βιώσιμος τουρισμός, ψηφιακή καινοτομία και τοπικά συστήματα τροφίμων.
- Συγκράτηση της νεολαίας: δημιουργία τοπικών θέσεων εργασίας, προγραμμάτων κατάρτισης και υπηρεσιών που κάνουν τις αγροτικές περιοχές ελκυστικούς τόπους διαμονής και εργασίας, ενισχύοντας το δικαίωμα διαμονής.
- Κοινωνική καινοτομία: παροχή δυνατότητας στις αγροτικές κοινότητες να αναπτύξουν λύσεις για βασικές υπηρεσίες, πράσινες μεταβάσεις και πολιτιστική ζωτικότητα.
- Ισχυρότερη ολοκλήρωση στην ΕΕ: καθιστώντας τις ΟΤΔ πραγματικά σημεία επαφής με την Ευρώπη, ενίσχυση της δημοκρατικής συμμετοχής και καταπολέμηση του ευρωσκεπτικισμού της υπαίθρου.
- Κοινωνικό κεφάλαιο: η διαδικασία της συμμετοχικής ανάπτυξης αυξάνει σημαντικά το κοινωνικό κεφάλαιο των περιοχών που συμμετέχουν σε αυτήν, που με τη σειρά του οδηγεί σε καλύτερη ποιότητα ζωής στις αγροτικές μας περιοχές.
Μια δίκαιη συμφωνία για την αγροτική Ευρώπη: οι απαιτήσεις μας, η λύση
Οι αγροτικές περιοχές αντιπροσωπεύουν το 80% της επικράτειας της ΕΕ και φιλοξενούν περίπου το 30% του πληθυσμού της. Παρά την κρίσιμη σημασία τους και την επιτυχία του LEADER/CLLD, τους ζητείται να κάνουν περισσότερα με λιγότερη χρηματοδότηση. Επιπλέον, εν μέσω των προκλήσεων που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η ΕΕ, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι αγροτικές περιοχές αποτελούν προτεραιότητα. Χωρίς ακμάζουσες αγροτικές περιοχές, δεν θα υπάρχει Ευρώπη. Για να αξιοποιήσουμε πλήρως τις δυνατότητες της συμμετοχικής αγροτικής ανάπτυξης, καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να:
- Γίνουν υποχρεωτικά τα συμμετοχικά εργαλεία αγροτικής ανάπτυξης σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ), διασφαλίζοντας ότι το LEADER/CLLD παραμένει βασικός πυλώνας των εδαφικών πολιτικών της ΕΕ.
- Ενσωματώσει το LEADER/CLLD σε πολλές πολιτικές της ΕΕ και να προστατέψει τη δημοσιονομική του κατανομή με δέσμευση, συμπεριλαμβανομένης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) και της Πολιτικής Συνοχής, αναγνωρίζοντας ότι η αγροτική ανάπτυξη εκτείνεται πέρα από τη γεωργία. Με αυτό, πρέπει να διατυπωθεί ένας σαφής ορισμός του τι περιλαμβάνει η αγροτική ανάπτυξη.
- Ενισχύσει και αναγνωρίσει το ρόλο των Ομάδων Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) ως βασικών διευκολυντών των πολιτικών της ΕΕ σε τοπικό επίπεδο και ως βασικών ενδιαφερομένων για την πρόληψη και την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, καθιστώντας τες αναγνωρισμένους εταίρους στη διακυβέρνηση και τις προσπάθειες ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
- Απλοποιήσει την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, μειώνοντας το διοικητικό φόρτο και διασφαλίζοντας ότι οι πολυταμειακοί μηχανισμοί υποστηρίζουν αποτελεσματικές πρωτοβουλίες τοπικών κοινοτήτων, παράλληλα με τη δέσμευση της ΕΕ να μειώσει τη γραφειοκρατία από τα κράτη μέλη και να ενισχύσει την ικανότητα τοπικής διακυβέρνησης.
- Αυξήσει τη χρηματοδότηση για το LEADER/CLLD, σε επίπεδο που ταιριάζει με τον αποδεδειγμένο αντίκτυπό του και τον διευρυμένο ρόλο του στην αντιμετώπιση των αγροτικών προκλήσεων
Όλα αυτά τα αιτήματα συνάδουν με το μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές (Long Term Vision for Rural Areas), τη διακήρυξη του Συμφώνου για την Αγροτική Ανάπτυξη και το Όραμα για τη Γεωργία και τα Τρόφιμα 2040, που απορρέουν από τον Στρατηγικό Διάλογο για το μέλλον της Γεωργίας και των Τροφίμων, οι οποίοι έχουν θέσει φιλόδοξους στόχους για ισχυρότερες, συνδεδεμένες, ανθεκτικές και ευημερούσες αγροτικές περιοχές. Υποστηρίζουμε πλήρως αυτές τις δεσμεύσεις και παροτρύνουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τις μετατρέψει σε συγκεκριμένες δράσεις, δίνοντας προτεραιότητα στο LEADER/CLLD στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ).
Η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να αφήσει πίσω τις αγροτικές κοινότητες. Απαιτούμε συγκεκριμένη δράση για την ενσωμάτωση του LEADER/CLLD στον πυρήνα των πολιτικών της ΕΕ, διασφαλίζοντας την εδαφική συνοχή, την οικονομική ανταγωνιστικότητα, τη δημοκρατική ανθεκτικότητα και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της αγροτικής κρίσης.
Υπογράψτε αυτήν την αναφορά για να διασφαλίσετε ότι θα ακουστούν οι αγροτικές φωνές και ότι η συμμετοχική ανάπτυξη παραμένει στο επίκεντρο της πολιτικής της ΕΕ!
