Një e Ardhme më e Qëndrueshme për Evropën Rurale
Sigurimi i LEADER/CLLD si Shtyllë e Zhvillimit të BE-së
Zonat rurale kërkojnë vëmendje urgjente
Zonat rurale në të gjithë Bashkimin Evropian po përballen me sfida gjithnjë e më të mëdha: një popullsi në plakje, largimin e të rinjve, stanjacion ekonomik, akses të kufizuar në shërbime dhe presione në rritje nga ndryshimet gjeopolitike. Këto rajone janë gjithashtu në vijën e parë të prioriteteve kyçe të BE-së, duke përfshirë sigurinë ushqimore, përshtatjen ndaj ndaj ndryshimeve klimatike dhe kohezionin territorial. Për të siguruar një Evropë të qëndrueshme dhe të begatë, zonat e saj rurale duhet të mbeten dinamike, të qëndrueshme dhe të mirë integruara.
Rajonet kufitare po përballen me shqetësime të shtuara për sigurinë, humbjen e popullsisë, uljen e konkurrueshmërisë dhe sfida sociale, gjë që kërkon rrjete lokale më të forta dhe stabilitet ekonomik. Ndërkohë, të rinjtë kanë nevojë për arsye të forta për të qëndruar – mundësi për arsim, punësim, kulturë dhe jetë sociale. Pa ekonomi lokale dinamike, të rinjtë do të vazhdojnë të largohen, duke dobësuar komunitetet dhe duke vënë në rrezik qëndrueshmërinë e jetës në zonat rurale. BE-ja e ka theksuar në mënyrë të përsëritur të drejtën për të qëndruar në zonat rurale – duke siguruar që jetesa në fshat të mbetet një zgjedhje e realizueshme dhe tërheqëse.
Në thelb të këtyre sfidave qëndron një mundësi e rëndësishme: mjetet e zhvillimit me pjesëmarrje që fuqizojnë banorët lokalë për të formësuar të ardhmen e tyre.
Prej më shumë se 30 vitesh, qasja LEADER dhe zhvillimi lokal i udhëhequr nga komuniteti (CLLD) kanë dëshmuar se metodat pjesëmarrëse dhe nga poshtë-lart mund të adresojnë me sukses sfidat rurale. Përmes Grupeve Vendore të Veprimit (GVV), këto mekanizma mobilizojnë njohuritë vendore, forcojnë kapitalin social dhe zbatojnë zgjidhje inovative të përshtatura me nevojat specifike të çdo komuniteti.
LEADER/CLLD ofron:
- Mundësi ekonomike – duke mbështetur bizneset e vogla, turizmin e qëndrueshëm, inovacionin dixhital dhe sistemet lokale të ushqimit.
- Mbajtjen e të rinjve në zonat rurale – duke krijuar vende pune, programe trajnimi dhe shërbime që e bëjnë jetesën dhe punën në zonat rurale më tërheqëse, duke forcuar të drejtën për të qëndruar.
- Inovacion social – duke u mundësuar komuniteteve rurale të zhvillojnë zgjidhje për shërbime thelbësore, tranzicionin e gjelbër dhe gjallërinë kulturore.
- Integrim më të fortë në BE – duke bërë që GVV-të të jenë pika reale kontakti me Evropën, duke forcuar pjesëmarrjen demokratike dhe luftuar euroskepticizmin në zonat rurale.
- Kapital social – procesi i zhvillimit me pjesëmarrje rrit ndjeshëm kapitalin social në zonat ku zbatohet, duke sjellë një cilësi më të mirë jetese në komunitetet tona rurale.
Një marrëveshje e drejtë për Evropën rurale: kërkesat tona, zgjidhja
Zonat rurale përbëjnë 80% të territorit të BE-së dhe janë shtëpia e rreth 30% të popullsisë së saj. Pavarësisht rëndësisë së tyre jetike dhe suksesit të LEADER-CLLD, këtyre zonave u kërkohet të bëjnë më shumë me më pak fonde. Për më tepër, mes sfidave me të cilat po përballet aktualisht BE-ja, ne nuk duhet të harrojmë që zonat rurale janë prioritet. Pa zona rurale të zhvilluara dhe dinamike, nuk mund të ketë Evropë. Për të shfrytëzuar plotësisht potencialin e zhvillimit rural me pjesëmarrje, i bëjmë thirrje Komisionit Evropian të:
- Bëjë të detyrueshme përdorimin e mjeteve të zhvillimit rural me pjesëmarrje në të gjitha shtetet anëtare të BE-së në kuadrin e ardhshëm financiar shumëvjeçar (MFF), duke siguruar që LEADER/CLLD të mbetet një shtyllë kryesore e politikave territoriale të BE-së.
- Integrojë LEADER/CLLD në disa politika të BE-së dhe të mbrojë alokimin buxhetor të saj përmes fondesh të kushtëzuara, duke përfshirë Politikën e Përbashkët Bujqësore (PPB) dhe Politikën e Kohezionit, duke njohur se zhvillimi rural shkon përtej bujqësisë. Për këtë, duhet të promovohet një përkufizim i qartë i asaj që përfshin zhvillimi rural.
- Forcojë dhe njohë rolin e Grupeve Vendore të Veprimit si lehtësues kryesorë të politikave të BE-së në nivel lokal dhe si aktorë kyç në parandalimin dhe luftën kundër dezinformimit, duke i bërë ata partnerë të njohur në qeverisje dhe në përpjekjet për integrimin evropian.
- Thjeshtojë aksesin në financim duke ulur barrën administrative dhe duke siguruar që mekanizmat e financimit të kombinuar mbështesin nisma të drejtuara nga komuniteti, në përputhje me angazhimin e BE-së për të reduktuar burokracinë nga shtetet anëtare dhe për të forcuar kapacitetet e qeverisjes vendore
- Rrisë financimin për LEADER-CLLD, në një nivel që përputhet me ndikimin e vet të provuar dhe rolin e zgjeruar në përballimin e sfidave rurale.
Këto kërkesa janë plotësisht në përputhje me Vizionin Afatgjatë për Zonat Rurale (LTVRA), Deklaratën e Paktit Rural dhe Vizionin për Bujqësinë dhe Ushqimin 2040, i cili rrjedh nga Dialogu Strategjik mbi të Ardhmen e Bujqësisë dhe Ushqimit. Të gjitha këto iniciativa kanë vendosur objektiva ambicioze për territore rurale më të forta, më të lidhura, më të qëndrueshme dhe më të begata. Ne i mbështesim plotësisht këto angazhime dhe i bëjmë thirrje Komisionit Evropian t’i kthejë ato në veprime konkrete, duke prioritizuar LEADER/CLLD brenda kuadrit të ardhshëm financiar shumëvjeçar (MFF).
Evropa nuk mund të përballojë lënien pas të komuniteteve rurale. Ne kërkojmë veprime konkrete për ta vendosur LEADER/CLLD në thelb të politikave të BE-së, duke siguruar kohezion territorial, konkurrueshmëri ekonomike, qëndrueshmëri demokratike dhe një përgjigje efektive ndaj krizave në zonat rurale.
Nënshkruani këtë peticion për të siguruar që zërat ruralë të dëgjohen dhe që zhvillimi me pjesëmarrje të mbetet në qendër të politikave të BE-së!
